มาเนกิ เนโกะ : กวักซ้ายเรียกลูกค้า กวักขวานำโชคลาภ
แมวกวักญี่ปุ่น หรือ มาเนกิ เนโกะ (招き猫 maneki neko) คือตัวแทนของความเชื่อเรื่องโชคลาภของคนญี่ปุ่น คล้ายการบูชานางกวักของคนไทย แมวกวักญี่ปุ่นคือ รูปปั้นแมวขนาดต่าง ๆ อยู่ในท่านั่ง มีปลอกคอพร้อมกระดิ่งห้อยที่คอ ชูขาหน้าในลักษณะกวักขาข้างใดข้างหนึ่งหรือบางตัวก็กวักทั้ง 2 ข้าง นอกจากนั้นก็จะมีรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ แตกต่างกันไปตามวัตถุประสงค์ของแมวกวักตัวนั้น ๆ อาทิ เน้นเรื่องเงินทอง เรื่องความรัก หรือเรื่องป้องกันสิ่งชั่วร้าย เป็นต้น
ขอบคุณภาพจาก - www.zo-ke-ko-bo-block.com
ตำนานแมวกวักญี่ปุ่นมีหลากหลายความเชื่อ แต่เรื่องที่ขึ้นชื่อมากที่สุดคือ ตำนานหญิงชรา โดยมีเรื่องเล่าว่า มีหญิงชราคนหนึ่งเลี้ยงแมวไว้ตัวหนึ่งและรักแมวตัวนั้นมาก แต่ด้วยฐานะยากจนทำให้หญิงชราต้องอดมื้อกินมื้อร่วมกับแมวตัวนั้นตลอด จนสุดท้ายจำใจต้องเอาแมวไปปล่อยเพราะไม่สามารถหาอาหารมาให้กินได้ตลอด หลังจากปล่อยไปแล้วหญิงชรารู้สึกเสียใจเป็นอย่างมากและเผลอหลับไป จากนั้นหญิงชราก็ฝันถึงแมวตัวดังกล่าวมาบอกว่าให้ลองปั้นตุ๊กตาแมวขึ้นจากดินเหนียวดูเผื่อจะมีโชคลาภ หญิงชราตื่นขึ้นมาจึงรีบปั้นตุ๊กตาแมวโดยปั้นให้อยู่ในท่านั่งและยกขาหน้า 1 ข้าง ในลักษณะเหมือนกวักมือ พอปั้นเสร็จได้ไม่นานก็มีคนมาติดต่อขอซื้อตุ๊กตาแมวตัวดังกล่าว ต่อมาหญิงชราก็ปั้นตุ๊กตาแมวกวักมือไว้อีกหลายตัวและก็มีคนมาขอซื้อไปตลอด จนเริ่มมีเงินทองจึงไปตามหาแมวที่เคยนำไปปล่อยกลับมาเลี้ยงอีกครั้ง จึงเป็นที่มาของความเชื่อว่า ตุ๊กตาแมวกวักมือ เป็นสิ่งนำโชคและเงินทองนั่นเอง
ขอบคุณภาพจาก - www.tofugu.com
ลักษณะและเครื่องประดับของแมวกวักจะมีความเชื่อแตกต่างกันไปดังนี้
การยกขาหน้า
ยกขาขวา → เชื่อว่า เป็นการกวักเรียกเงินทองและโชคลาภ
ยกขาซ้าย → เชื่อว่า เป็นการเรียกผู้คนหรือลูกค้าให้เข้าร้าน
ยกขาทั้ง 2 ข้าง → เชื่อว่า เป็นการเรียกลูกค้าพร้อมเงินทองหรือโชคลาภครั้งใหญ่
* แต่ส่วนใหญ่จะนิยมแมวกวักที่ยกขาข้างใดข้างหนึ่งมากกว่า เนื่องจากดูสวยงามและตรงกับตำนานตุ๊กตาแมวที่หญิงชราปั้น ทำให้คนที่อยากได้แมวกวักที่ยกขาทั้ง 2 ข้างเปลี่ยนเป็นแมวกวักที่ยกขาซ้าย 1 ตัวและยกแขนขวา 1 ตัววางคู่กันแทน
สีของแมวกวัก
3 สี ลำตัวเป็นสีขาว มีลายสีดำและสีส้ม ซึ่งมีลักษณะเหมือนแมวพื้นบ้านของประเทศญี่ปุ่น (สายพันธุ์ Japanese Bobtail) → เชื่อว่า จะนำความโชคดีมาให้มากมาย
สีขาว → เชื่อว่า เป็นสีของความบริสุทธิ์ ป้องกันไสยศาสตร์ ภัยมืดต่าง ๆ
สีดำ → เชื่อว่า จะป้องกันอันตรายต่าง ๆ จากผู้ไม่หวังดี หรือเป็นการแก้เคล็ดเสริมดวงชะตา
สีแดง → เชื่อว่า จะคุ้มครองและไล่ภูตผีวิญญาณ ปกป้องจากสิ่งอัปมงคล เหมาะกับเด็กแรกเกิด
สีทอง → เชื่อว่า ทำให้คำอธิษฐานเป็นจริง ทำอะไรก็ประสบความสำเร็จ
สีเงิน → เชื่อว่า ทำให้สุขภาพแข็งแรง อายุยืนยาว เหมาะกับผู้สูงอายุ
สีชมพู → เชื่อว่า ทำให้สมหวังเรื่องความรัก
สีม่วง → เชื่อว่า ทำให้คิดและสร้างสรรค์ผลงานได้ดีเยี่ยม มีพลังแห่งศิลปะ
สีเขียว → เชื่อว่า ทำให้ปลอดภัยจากอุบัติเหตุ
สีฟ้า → เชื่อว่า ทำให้การเรียนและการสอบผ่านไปได้ด้วยดี
สีเหลือง → เชื่อว่า ทำให้มิตรภาพยืนยาว ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนหรือคู่รัก
* นอกจากนี้ยังมีสีอื่น ๆ อีกมากมาย แต่ที่นิยมก็มักจะเป็นสีตามที่กล่าวไปข้างต้น
เครื่องประดับของแมวกวัก
สวมปลอกคอกระดิ่ง → เชื่อว่า โชคดีที่กวักเข้ามาจะไม่หนีไปไหน
สวมผ้าพันคอ → เชื่อว่า จะปัดเป่าโรคภัยไข้เจ็บ
ถือเหรียญทอง → เชื่อว่า จะร่ำรวยและโชคดีมาก และบนเหรียญทองมักจะมีอักษรคันจิเขียนอยู่ ซึ่งจะให้ความหมายเกี่ยวกับความโชคดีในเรื่องต่าง ๆ
ถือปลา → เชื่อว่า อาหารการกินจะอุดมสมบูรณ์
ถือดารุมะ (ตุ๊กตาล้มลุกญี่ปุ่น) → เชื่อว่า ทำอะไรก็ประสบความสำเร็จไม่ล้มเหลว
ถือค้อน → เชื่อว่า จะนำความมั่งคั่งมาให้
ถือพัด → เชื่อว่า จะพัดสิ่งชั่วร้ายออกไป พัดสิ่งดีเข้ามา
ถือกลอง → เชื่อว่า จะเคาะเรียกลูกค้าเงินทองเข้าร้านค้า
ถือถุง → เชื่อว่า จะร่ำรวยเงินทอง มีสมบัติมากมาย
ถือน้ำเต้า → เชื่อว่า จะอายุยืน
* นอกจากนี้ยังมีเครื่องประดับของแมวกวักอีกมากมาย ซึ่งความนิยมก็จะเปลี่ยนไปตามยุคสมัย
ขอบคุณภาพจาก - www.aliexpress.com
ขอบคุณภาพจาก - baconandbangles.wordpress.com
ปัจจุบันเจ้าตุ๊กตาแมวกวักถูกผลิตออกมาในรูปแบบที่หลากหลายและเป็นมากกว่าแค่เครื่องราง เช่น แมวกวักในท่านั่งไขว่ห้างหรือท่านอนกวัก แมวกวักที่ตัวแมวเป็น Hello Kitty ฯลฯ ว่าแล้วก็อย่าลืมลองหาซื้อเจ้า มาเนกิ เนโกะ มาเพื่อเสริมดวงชะตาและโชคลาภกันบ้างนะ
เอกณัฏฐ์ สวัสดิ์หิรัญ TPA Press
