เจียงซือ : สัมภเวสีคืนชีพ


       หากพูดถึงตำนานความเชื่อเรื่องภูตผีของประเทศจีน หลาย ๆ คนต้องมีภาพของผีดิบตัวแข็งทื่อ เคลื่อนไหวร่างการด้วยการกระโดดพร้อมกันทั้งสองขา พร้อมทั้งยื่นมือไปด้านหน้าทั้งสองข้างในขณะกระโดด และมักแต่งกายด้วยชุดขุนนางในยุคราชวงศ์ชิง ผีตนนี้มีชื่อเรียกว่า เจียงซือ (僵尸) ซึ่งมีความหมายว่า ซากศพ หรือ ผีดิบ นั่นเอง ในประเทศไทยเริ่มรู้จักเจียงซือกันอย่างแพร่หลายในช่วงปี 1985 ผ่านภาพยนตร์เรื่อง ผีกัดอย่ากัดตอบ (僵尸先生 เจียงซือเซียนเซิง) ซึ่งมีด้วยกันทั้งหมด 5 ภาค
 

 photo �1_zpsqyl5dyhl.jpg


ขอบคุณภาพประกอบจาก
http://www.nipic.com/show/3/65/6477339kc0945e45.html


        แต่ผีดิบในภาพยนตร์ ผีกัดอย่ากัดตอบ ที่ฉายในประเทศไทยกลับไม่ค่อยมีใครรู้จักในชื่อ เจียงซือ แต่มักเรียกว่า ผีกองกอย เนื่องจากการเคลื่อนไหวและเสียงพากย์ภาษาไทยในภาพยนตร์มักมีเสียง ก่อย ก่อย ในขณะที่ผีดิบกำลังกระโดด ทำให้เหมารวมเรียกผีประเภทนี้ว่า ผีกองกอย ซึ่งแท้จริงแล้วผีกองกอยเป็นผีป่าตามตำนานความเชื่อของไทย ลาว และรวมไปถึงมาเลเซีย มีลักษณะเป็นผีที่มีขาข้างเดียว เคลื่อนไหวด้วยการกระโดด ปรากฏในวรรณคดีหลายเรื่อง อาทิ พระอภัยมณี เพชรพระอุมา เป็นต้น
 

 photo 2_zps9hwoqkap.jpg


ขอบคุณภาพประกอบจาก
http://v.qq.com/cover/d/dfg8138lannbyjx/e0015iytf8b.html


        ตามความเชื่อ เจียงซือเป็นผีดิบที่อาศัยนอนหลับอยู่ในโลงศพหรือถ้ำในเวลากลางวัน และจะออกหากินด้วยการดูดเลือดของมนุษย์หรือสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ในเวลากลางคืน เจียงซือมีผิวที่ขาวซีดและมีขนยาว ซึ่งเกิดจากเชื้อราที่เจริญเติบโตในร่างกาย แต่ถ้าเจียงซือกระโดดข้ามกระสอบข้าว จะก้มลงนับเมล็ดข้าวทุกเมล็ด วิธีป้องกันเจียงซือคือจะใช้การโปรยเมล็ดพืชหรือข้าวไว้ตามทางเดินหรือหลังคาบ้าน เพื่อถ่วงเวลาให้เจียงซือนับเมล็ดข้าวจนถึงเช้า
 

 photo 3_zpspjnhcaiz.jpg


ขอบคุณภาพประกอบจาก
http://www.theworldofchinese.com/2014/05/the-real-walking-dead/


        แต่จริง ๆ แล้วมีข้อสันนิฐานว่าเจียงซือมีที่มาจากการนำศพคนตายกลับบ้าน หรือที่เรียกกันว่า ส่งศพพันลี้ (千里行尸 เชียนหลี่สิงซือ) เกิดจากกรณีที่มีคนตายในต่างถิ่น แล้วญาติของผู้ตายที่ไม่มีเงินค่ายานพาหนะพอที่จะไปรับศพกลับมาทำพิธีที่บ้านได้ก็จะจ้างนักพรตไปนำศพคนตายกลับมา โดยจะนำทางมาในเวลากลางคืน แล้วนักพรตก็จะมีกระดิ่งไว้สั่น เพื่อให้คนที่ได้ยินรู้ว่ากำลังมีพิธีนี้อยู่แถว ๆ นั้น เพราะพิธีนี้ถือเป็นลางร้ายสำหรับผู้พบเห็น พิธีนี้อาจเรียกอีกแบบว่า ขนศพในเซียงซี (湘西趕尸 เซียงซีก่านซือ) เพราะถือว่าเป็นพิธีที่นิยมกันในเมืองเซียงซีที่ผู้คนมักจะออกไปทำงานต่างถิ่นแล้วเสียชีวิตลง จึงต้องมีการว่าจ้างขนศพกลับมายังบ้านเกิด ศพที่ขนกลับมามักจัดให้อยู่ในท่ายืน โดยสอดด้วยลำไม้ไผ่ใต้รักแร้พร้อมผูกแขนทั้ง 2 ข้างของศพไว้กับไม้ไผ่ และใช้คนแบกปลายลำไม้ไผ่ด้านหน้าและด้านหลังฝั่งละ 1 คน ซึ่งบางครั้งอาจต้องขนศพถึง 2-3 ศพในครั้งเดียว ทำให้เมื่อผู้คนทั่วไปพบเห็นการขนศพดังกล่าวทำให้เข้าใจผิดและเกิดเป็นความเชื่อเรื่องเจียงซือขึ้นนั่นเอง
 

 photo 4_zpsutedlc3e.gif


ขอบคุณภาพประกอบจาก - http://www.idreamx.com/thread-25840-1-1.html


เอกณัฏฐ์ สวัสดิ์หิรัญ TPA Press